Ακμή
Η ακμή είναι η πιο συχνή δερματολογική πάθηση και ειναι ένα πρόβλημα που απασχολεί την πλειοψηφία των παιδιών και των εφήβων σε διαφορετικό βαθμό. Σπανίως επιμένει μέχρι την ηλικία
των τριάντα ετών ή και περισσότερο. Η κυστική ακμή είναι η πιο σοβαρή μορφή ακμής.
Εάν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα και δυναμικά υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να δημιουργήσει ουλές, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυσκολία στην αντιμετώπιση τους.
Η σύγχρονη δερματολογία αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την ακμή με τοπικές θεραπείες ή με φάρμακα από το στόμα
(ειδικά αντιβιοτικά, ρετινοειδή κ.α.), καθαρισμούς, peelings, laser κ.α. Συχνά είναι απαραίτητος ένας συνδυασμός των παραπάνω μεθόδων.
Έκζεμα – Ατοπική Δερματίτιδα
Το έκζεμα αποτελεί την κλινική εικόνα μιας αντιδραστικής δερματίτιδας ποικίλης αιτιολογίας.
Συναντάται τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικους. Το έκζεμα μπορεί να οφείλεται σε αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής, οπότε
καθίσταται απαραίτητη η αλλεργιολογική διερεύνηση ή μπορεί να πυροδοτηθεί από λοιμώξεις. Πολλοί ασθενείς πάσχουν από
τη λεγόμενη ατοπική δερματίτιδα, η οποία συχνά πρωτοεμφανίζεται στην παιδική ηλικία. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει μια γενετική προδιάθεση
σχηματισμού IgE αντισωμάτων μετά από έκθεση σε αλλεργιογόνα (ουσίες που προκαλούν αλλεργίες).
Ψωρίαση
Η ψωρίαση είναι μία μή μεταδοτική αυτοάνοση δερματοπάθεια που συναντάται περίπου στο 2% του πληθυσμού. Η ψωριασική βλάβη είναι πολύ χαρακτηριστική και συνίσταται συχνά στις λεγόμενες ψωριασικές πλάκες, καλά περιγεγραμμένες ερυθηματώδεις βλάβες με λευκωπά λέπια.Οι βλάβες αυτές μπορεί να είναι εντοπισμένες ή να επεκτείνονται σε όλο το σώμα. Συνήθως είναι αμφοτερόπλευρες και συμμετρικές και συχνα εντοπίζονται στους αγκώνες, στα γόνατα, στις πτυχές και στο τριχωτό της κεφαλής.Η κληρονομικότητα και ο τρόπος ζωής (π.χ. Κάπνισμα, αλκοολ, stress, βάρος σώματος) εμπλέκονται στην αιτιολογία της.Ειναι μία νόσος που εμφανίζεται με εξάρσεις και υφέσεις και μπορεί να προσβάλλει εκτός από το δέρμα, τόσο τα νύχια (ψωριασική ονυχία) όσο και τις αρθρώσεις (ψωριασική αρθρίτιδα). Η συνεχής επιστημονική έρευνα έχει επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της ψωρίασης. Βιολογικοί παράγοντες και άλλες μοντέρνες θεραπείες βρίσκονται πλέον στη διάθεση του σύγχρονου δερματολόγου και μπορούν να επιτύχουν πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Σπίλοι και όγκοι δέρματος
Οι σπίλοι (ελιές) του δέρματος μπορεί να εμφανισθούν από την γέννηση (συγγενείς) ή αργότερα κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου (επίκτητοι). Υπάρχει μεγάλη ποικιλία στο χρώμα, το μέγεθος, το σχήμα και την υφή των σπίλων. Η εξέλιξή τους με την πάροδο του χρόνου επηρεάζεται από εσωτερικούς παράγοντες (ορμόνες, κ.α.) και εξωτερικούς παράγοντες (περιβάλλον, ηλιακή ακτινοβολία, κ.α.). Κυρίως είναι καλοήθεις βλάβες του δέρματος και η εξέλιξή τους είναι ομαλή και ακίνδυνη. Σε ένα μικρό ποσοστό όμως μπορεί να εξελιχθούν σε κακοήθεις βλάβες όπως το μελάνωμα που είναι ιδιαίτερα κακοήθες. Τα άτομα που έχουν σπίλους στο δέρμα τους, πρέπει να προστατεύονται από την ηλιακή ακτινοβολία και να αποφεύγουν τον τραυματισμό των σπίλων με οποιοδήποτε τρόπο.Η παρατήρηση οποιασδήποτε αλλαγής στο χρώμα, στο μέγεθος, στο σχήμα και στην υφή των σπίλων πρέπει να ανησυχεί τον πάσχοντα και να αναζητά την υπεύθυνη γνώμη του δερματολόγου. Άτομα που παρουσιάζουν πολλούς δερματικούς σπίλους, ιδίως μελαχρωματικούς επιβάλλεται να ελέγχονται μία με δύο φορές τον χρόνο από δερματολόγο.
Στους όγκους του δέρματος εκτός από τους καλοήθεις (θηλώματα, κύστεις, κ.α.) περιλαμβάνουμε κυρίως τους καρκίνους του δέρματος (βασικοκυτταρικό και ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα, μελάνωμα, κ.α.). Το περιβάλλον, η ηλιακή ακτινοβολία, ο τύπος του δέρματος, η γενετική προδιάθεση, κ.α. ευθύνονται για την ανάπτυξη των καρκίνων του δέρματος.
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία έχει πρωταρχική σημασία για την οριστική θεραπεία του καρκίνου του δέρματος γενικά. Άρα η παρουσία κάποιας βλάβης στο δέρμα που δεν υποχωρεί ή η αλλαγή βλάβης που προϋπήρχε, πρέπει -χωρίς αναβολή- να ελέγχεται από τον ειδικό δερματολόγο.
Τα λεμφώματα του δέρματος είναι σπάνιες νεοπλασίες των Τ ή Β-Λεμφοκυττάρων. Ταξινομούνται με βάση των τύπο των λεμφοκυττάρων που ταυτοποιούνται ιστολογικά στο δέρμα. Έχουν – πλην ελαχίστων εξαιρέσεων – μακροχρόνια πορεία και κατά κανόνα είναι εντοπισμένα στο δέρμα. Συχνότερα είναι τα λεμφώματα των Τ-Λεμφοκυττάρων με αιχμή του δόρατος τη σπογγοειδή μυκητίαση. Υπάρχουν διάφορα στάδια. Στο προμυκητιασικό ερύθημα παρατηρούνται λίγες ή πολλές ερυθηματολεπιδώδεις βλάβες ή πλάκες, οι οποίες παρουσιάζουν εξάρσεις και υφέσεις. Τα λεμφώματα του δέρματος δεν πρέπει να συγχέονται με τα πρόλεμφώματα που είναι καταστάσεις καλοήθεις, αλλά σπάνια μπορεί να συνυπάρχουν με τα δερματικά λεμφώματα ή να εξελιχθούν σε αυτά.
Τα λεμφώματα απο Β-λεμφοκύτταρα είναι σαφώς πιο σπάνια (20-25% των δερματικών λεμφωμάτων).
Η θεραπεία των δερματικών λεμφωμάτων είναι πολυσχιδής και πολλές φορές συνδυαστική. Στα δερματικά Τ-λεμφώματα η θεραπεία μπορεί περιλαμβάνει φωτοθεραπεία (PUVA), τοπικά κορτικοστεροειδή, ρετινοειδή, ανοσοτροποποιητικά φάρμακα ενώ στα δερματικά λεμφώματα των Β-Λεμφοκυττάρων χρησιμοποιούνται μέθοδοι όπως η χειρουργική εκτομή και η ακτινοβολία με μεγάλη επιτυχία.
Παθήσεις τριχών – ονύχων
Οι παθήσεις των κεράτινων εξαρτημάτων του δέρματος (τρίχες – νύχια) απασχολούν ένα μεγάλο μέρος του χρόνου στο δερματολογικό ιατρείο. Οι αλωπεκίες,η απώλεια δηλαδή των τριχών, μπορεί να είναι εντοπισμένες ή γενικευμένες και ουλωτικές ή μη ουλωτικές.
Οι ουλωτικές αλωπεκίες συνίστανται στη δημιουργία ουλών στα σημεία απόπτωσης των τριχών. Κύρια αίτια αποτελούν τα αυτοάνοσα νοσήματα (ερυθηματώδης λύκος, ομαλός λειχήνας), τα τραύματα αλλά και οι φλεγμονές.Η θεραπεία σ’ αυτήν την περίπτωση στοχεύει στην σταδιοποίηση και τον περιορισμό της επέκτασης. Χωρίς θεραπεία, η πάθηση εξελίσσεται συνεχώς.
Στη διάχυτη μορφή αλωπεκίας, υπάρχει αραίωση των τριχών σε όλη την έκταση του τριχωτού της κεφαλής. Κληρονομικοί, παθολογικοί, ορμονικοί και διατροφικοί παράγοντες ευθύνονται γι’αυτό το φαινόμενο. Θεραπευτικά, χρησιμοποιούμε τοπικές θεραπείες με ειδικές λοσιόν (Minoxidil, κ.α), αλλά και από του στόματος σκευάσματα, με αμινοξέα, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Τελευταία, εφαρμόζεται, με μεγάλη επιτυχία, η μέθοδος PRP. Από το αίμα του πάσχοντος, παίρνουμε τους αυξητικούς παράγοντες, και με τη μέθοδο της μεσοθεραπείας, ενίεται ενδοδερμικά (στις ρίζες των τριχών). Με τη μέθοδο της μεσοθεραπείας χορηγούμε επίσης και άλλες δομικές ουσίες της τρίχας (αμινοξέα, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία). Τέλος, χορηγούμε διάφορα σκευάσματα από του στόματος, σε συνδυασμό με τοπική θεραπεία.
Στην ανδρογενετικού τύπου αλωπεκία (πιο συχνή) το πρόβλημα εμφανίζεται κυρίως στην μετωπιαία-βρεγματική και ινιακή χώρα του τριχωτού της κεφαλής. Αφορά ιδιαίτερα τους άνδρες και λιγότερο τις γυναίκες. Οι ανδρικές ορμόνες (τεστοστερόνη) διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο στην εμφάνιση της. Θεραπευτικά, ισχύουν όσα προαναφέρθηκαν για τη διάχυτη αλωπεκία. Όταν μονιμοποιηθεί το πρόβλημα και δεν ανταποκρίνεται πλέον στις ανωτέρω θεραπείες, τότε μοναδική λύση είναι η αυτό-μεταμόσχευση μαλλιών. Συνίσταται στη μεταφορα υγειών τριχών από την ινιακή χώρα, κυρίως στην πάσχουσα περιοχή.
Στις συχνότερες παθήσεις των νυχιών ανήκουν οι ονυχομυκητιάσεις, οι ονυχοδυστροφίες και η είσφρυση όνυχος.
Η ονυχομυκητίαση οφείλεται στην μόλυνση των νυχιών από μύκητες (δερματόφυτα, κάντιντα, κ.α). Η έκθεση σε υγρασία και νερά, η υπεριδρωσία, η κακή περιποίηση, η μη καλή κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, είναι προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση της ονυχομυκητίασης. Εκδηλώνεται με αλλοίωση της υφής των νυχιών, αλλαγή του χρώματος (μαύρο-καφέ), υπερτροφία σε τμήμα ή σε ολόκληρο το νύχι. Για τη θεραπεία της ονυχομυκητίασης των χεριών, απαιτείται συχνά χορήγηση αντιμυκητιασικής αγωγής.
Οι ονυχοδυστροφίες ειναί οι διαταραχές του μεγέθους, του πάχους, του σχήματος, του χρώματος, της υφής και της επιφάνειας των νυχιών και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές στις θεραπείες. Οφείλονται σε κληρονομικούς, διατροφικούς ή επαγγελματικούς παράγοντες, σε λήψη φαρμάκων και σε τραυματισμούς, τυχαίους ή κατά την κοσμητική περιποίηση των νυχιών, αλλά και σε αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ψωρίαση, ομαλός λειχήνας, κ.α.
Στην είσφρυση όνυχος έχουμε εισχώρηση του νυχιού στο δέρμα του δακτύλου, η οποία είναι ιδιαίτερα επώδυνη και χρήζει άμεσης θεραπείας.